Քիմիա

1.Արտահայտություններիցորու՞մէիմաստայինհետևությունըճիշտտրված.

1. մաքուրնյութերըօժտվածենխիստորոշակիհատկություններով,ուստիևունենհաստատունբաղադրություն

2. մաքուրնյութերըօժտվածենխիստորոշակիհատկություններով,ուստիևունեն հաստատուն  կառուցվածք+

3. մաքուրնյութերըունենհաստատունբաղադրություն,  բնորոշկառուցվածք, ուստիևօժտվածենխիստորոշակիհատկություններով

4. մաքուրնյութերըունենհաստատունբաղադրություն, ուստիևօժտվածենբնորոշկառուցվածքով:

2.Շարքերիցորու՞մէտրվածմիայնմաքուրնյութեր.

1. ծովիջուր, գրաֆիտ, սպիրտ                   3. պղինձ, ալյումին,կերակրիաղ

2. թորածջուր,  օդ,  հող                             4. գրանիտ, մագնեզիում,ալմաստ:+

3.Արտահայտություններիցո՞րնէսխալ.

1.  խառնուրդումյուրաքանչյուրնյութպահպանումէիրբաղադրությունը

2.  խառնուրդումյուրաքանչյուրնյութպահպանումէիրկառուցվածքը

3.  խառնուրդիբաղադրությունըմիշտհաստատունէ

4.  խառնուրդումյուրաքանչյուրնյութնունիհաստատունեռմանևհալման

ջերմաստիճան:+

4.Ո՞րնէհամասեռխառնուրդ.

1.կավաջուրը                          3. շաքարաջուրը

2.կավճաջուրը                        4. կաթը:

5.Ո՞րնէանհամասեռխառնուրդ.

1. մածունը +                            3. սպիրտաջուրը(օղին)

2. աղաջուրը                          4. գազերիխառնուրդը(օդը):

6.Ո՞րդեպքումենօգտագործումսովորականպարզվածքազատումը.

1.  իրարմեջչլուծվողհեղուկներիբաժանմանդեպքում

2.  իրարմեջլուծվողհեղուկներըբաժանելիս

3.  պինդնյութիառանձնացումըհեղուկից,եթեպինդնյութիխտությունըմեծէհեղուկիխտությունից

4.  պինդնյութիառանձնացումըհեղուկից,եթեպինդնյութիխտությունըփոքրէհեղուկիխտությունից:

7.Ո՞րեղանակովենձեթըջրիցառանձնացնում.

1. թորումով                                3. բաժանիչձագարով+

2. շոգեացումով                         4. ֆիլտրումով:

8.Ո՞րեղանակովենշաքարիջրայինլուծույթիցշաքարնառանձնացնում. 

1. ֆիլտրում  +                3. թորում

2. շոգիացում                  4. պարզվածքազատում:

9.Ո՞րեղանակովենսպիրտըսպիրտաջրիցառանձնացնում.

1. ֆիլտրում                    3. թորում+

2. շոգիացում                 4. պարզվածքազատում:

10.Ո՞րխառնուրդըկարելիէբաժանելֆիլտրումով  .

   1.կավիևջրիխառնուրդը                        3.բենզինիևջրիխառնուրդը+

   2.թթվածնիևազոտիխառնուրդը           4.սոդայիևջրիխառնուրդը:

 11 Որշարքումեննախնշվածհամասեռ,ապաանհամասեռ խառնուրդները.

1.սպիրտաջուրըևկավաջուրը+          3.կաթըևհանքայինջուրը

2.քացախըևօղին                              4.քաղցրթեյըևաղաջուրը

12. Թվարկված  երևույթներից  ո՞րը  քիմիական  չէ.

1.ֆիլտրում +               3.այրում

2.փտում                     4.ժանգոտում

13. Ո՞ր  ֆիզիկական  հատկությունը  բնութագրական  չէ ալյումինին. 

1.էլեկտրաբացասականություն        3.արծաթասպիտակգույն

2.ջերմահաղորդականություն           4.սովորականպայմաններումգազայինվիճակ:+

14.  Հետևյալ  երևույթներից  ո՞րն  է  ֆիզիկական. Պատասխանը  հիմնավորեք`ինչու՞:

1.մոմիայրումը              3.գինինքացախիվերածվելը

2.փայտիփտելը             4.աղիջրումլուծվելը  , այլ նյութ չի դառնում+

15.  Հետևյալերևույթներիցո՞րնէքիմիական: Պատասխանըհիմնավորեք` ինչու՞:

1.շաքարիմանրացնելը                3.կաթիթթվելը  այլ նյութ է առաջանում+

2.ջրիգոլորշիացումը                    4.ապակուկոտրվելը

16. Ո՞ր շարքում է նշված նախ ֆիզիկական մարմինը,ապա քիմիական նյութը.

1.փայտանյութևսպիրտայրոց     3.պղինձևալյումին

2.բաժակևերկաթ+                        4.ջուրևմարախուղ

17. Ո՞ր շարքում է նշված նախ ֆիզիկական ,ապա քիմիական երևույթներ.

1.շաքարի լուծվելը ջրում և այդ լուծույթի գոլորշիացումը

2.բենզինի գոլորշիացումը և բենզինի այրումը+

3.բույսերում գլյուկոզի առաջացումը և բույսերի շնչելը

4.կաթի թթվելը և էլեկտրական լամպի լուսավորվելը:

18.  Ֆիզիկականերևույթներիդեպքումնյութինշվածհատկություններիցո՞րըչի ենթարկվում  փոփոխության.

1.գույնը  +            3.ագրեգատայինվիճակը

2.չափսը             4.ձևը

19.  Թվարկվածհատկություններիցո՞րնէընդհանուրկերակրիաղիևերկաթիհամար.

1.համը                   3.ագրեգատայինվիճակը+

2.խտությունը       4.էլեկտրահաղորդականությունը:

20. Հետևյալներիցորնունիքիմիականբանաձև:

ա/օդբ/շաքարաջուր

գ/կաթ                              դ/կերակրիաղ+

Քիմիա

จนรกกひかり US @bw 8-2-

1. Ինչպե՞ս է կոչվում այն թիվը, որը դրվում է ռեակցիայի հավասարման մեջ
2. ինդեքս
3. զանգված
4. գործակից
5. հարաբերական մոլեկուլային զանգված
6. Հետևյալ հավասարումներից ո՞րն է միացման ռեակցիա.
7. Pb + S = PbS
8. 2HgO = 2Hg + O_{2}
9. CaCO, CaO + CO₂
10. Zn + 2HCl =ZnCl 2 +H 2
11. Հետևյալ քիմիական հավասարման մեջ ո՞ր նյութն է ծածկագրված հարցական նշանի տակ.

2Mg+?= 2MgO

Պատասխան

Π

2m_{g} + Q = 2m_{y}*O

4. Քիմիական հավասարման ձախ մասում ներկայացված թվերին ո՞ր զույգի մոլային զանգվածներն են համապատասխանում.

80 + 18 = H_{2}SO_{4}

1. H_{2}O, SO_{2}
2. H_{2}*O, S
3. S*O_{3} H2
4. SO_{3}, H_{2}O

Օդում շիկացրել են պղնձե լարը։ Վերջինս պատվել է սև գույնով։ Գրել ռեակցիայի Հավասարումը

2Cu + O * 2 = 2C_{4}*O

Պատասխան

Քիմիա

1.Ո՞ր մետաղների օքսիդներն են ջրում լուծելի: Թվարկե՛ք այդ մետաղները:

Նատրիումի օքսիդը (Na2O), կալիումի օքսիդը (K2O) 

2.Որո՞նք են կոչվում հիմնային օքսիդներ: Բերե՛ք հինգ օրինակ:

Լիթիումի օքսիդ (Li2O) Նատրիումի օքսիդ (Na2O) Կալիումի օքսիդ (K2O) Ռուբիդիումի օքսիդ (Rb2O) Ցեզիումի օքսիդ (Cs2O):
Հիմնական օքսիդները օքսիդներ են, որոնք ցույց են տալիս հիմնային հատկություններ, որոնք հակադրվում են թթվային օքսիդներին, և որոնք կամ: արձագանքել ջրի հետ հիմք ստեղծելու համար; կամ. արձագանքում են թթվի հետ՝ առաջացնելով աղ և ջուր, որոնք կոչվում են չեզոքացման ռեակցիաներ:

3.Գրե՛ք հետևյալ օքսիդներին համապատասխանող հիդրօքսիդների բանաձևներն ու անունները Li2Օ, CaO, MgO,

CaO (կալցիումի օքսիդ) MgO (մագնեզիումի օքսիդ),

4.Ներկայացրեք լիթիումի, նատրիումի, մագնեզիումի, բարիումի, ցինկի, պղնձի(II) և երկաթի (III) հիդրօքսիդների բանաձևերը:

Քիմիաիա

1)Տվե՛ք ջրածին քիմիական տարրի բնութագիրը` ըստ տևյալ պլանի.

ա) քիմիական նշանը- (H) 

բ) հարաբերական ատոմային զանգվածը- 1,00784

գ) դիրքը պարբերական համակարգում- խումբ 1, պարբերություն 1

2)Բնութագրե՛ք ջրածին պարզ նյութը` ըստ հետևյալ պլանի

ա) քիմիական բանաձևը, 

թ) մոլեկուլի կառուցվածքը,

գ) հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը,

դ) մոլային զանգվածը:

3)Տիեզերքում ու Երկրագնդի մթնոլորտի վերին րում ո՞ր քիմիական տարրն է ամենատարածվա տրե՛ք ճիշտ պատասխանը

ա) թթվածին

բ) ազոտ,

գ) ջրածին,

դ) հելիում:

4)Հաշվե՛ք տրված զանգվածներով ջրածին նյութի քանակը (մոլ).

ա)1 գ

բ)4 գ

q) 10 գ

Պատ.` 

ա) 0,5 մոլ H2

բ) 2 մոլ H2

գ) 5 մոլ H2

5)Հաշվե՛ք ջրածին տարրի զանգվածային բաժինը (%) մեթանի CH4 մոլեկուլում

Պատ.՝ 25% H:

6)Հաշվե՛ք ջրածնի ատոմների թիվն 9 գ ջրում:

Պատ.՝ 6, 2 • 10{23}

7)Գրել ռեակցիաների տեսակները

ա) H2 +CL2= 2HCl ?

Այս ռեակցիան կոչվում է միացման ռեակցիա

բ)Fe+ 2HCl= Fe Cl2 + H2 ?

Սա ռեդոքս ռեակցիա է

Գ) 2H2O=2H2+O2 

Այս ռեակցիան էկզոթերմիկ է, օքսիդավերականգնում

Քիմիա

1) Լաբորտոր փորձ ՝ Մուգ վարդագույն լուծույթի անգունացումը

Բաժակը լցնել կալիումի պերմանգանատի նոսր լուծույթ, թթվեցնել մի քանի կաթիլ նոսր ծծմբական թթվով: Ապակե ձողիկով խառնելով՝ ավելացնել ջրածնի պերօքսիդի լուծույթ:

Մուգ վարդագույն լուծույթը՝ անգունանում է, և անջատվում են գազի պղպջակներ ։

Այս փորձում ջրածնի պերօքսիդը վերականգնիչ է, իսկ կալիումի պեր- մանգանատը՝ օքսիդիչ: Անջատվող գազը թթվածինն է.

2KMnO4 + 5H₂O₂ + 3H2SO4 = 2MnSO4 +502 + 8H2O + K₂SO₄

Քիմիա

Թթվածնի ֆիզիկական հատկությունները և ստացումը:

Թթվածինը սովորական պայմաններում անգույն, անհոտ, անհամ գազ է:

Ջրում քիչ է լուծվում, սովորական պայմաններում մեկ լիտր ջրում 30 մլ թթվածին է լուծվում ( 100 ծավալ ջրում՝ 3 ծավալ թթվածին): Ջերմաստիճանը իջեցնելիս լուծելիությունը մեծանում է: Օրինակ՝ 100ծավալ սառցաջրում (0°𝐶) 5 ծավալ թթվածին է լուծվում:

Թթվածնի խտությունը 0°𝐶-ում և 101 կՊա ճնշման պայմաններում 1,43 գ/լ է, օդից ծանր է 1,11 անգամ: Թթվածինը  եռում է −183°𝐶-ում, իսկ պնդանում է  −219°𝐶-ում՝ առաջացնելով բաց երկնագույն բյուրեղներ:

Թթվածնի ստացումը

Առաջին անգամ թթվածին  ստացել են սնդիկի օքսիդի (𝐻𝑔𝑂) քայքայումից:

2𝐻𝑔𝑂=𝑡°2𝐻𝑔+Օ2

Սնդիկի օքսիդ

Արդյունաբերության մեջ թթվածին ստանում են՝

1. Հեղուկ օդից

2. Ջրի էլեկտրոլիզից

2𝐻2Օ=2𝐻2+𝑂2

Լաբորատորիայում հնարավոր է ստանալ թթվածին՝ այդ տարրը պարունակող բարդ նյութերը քայքայելով:

1. Կալիումի պերմանգանատի քայքայումից՝

2𝐾𝑀𝑛𝑂4=𝑡°𝐾2𝑀𝑛𝑂2+𝑀𝑛𝑂4+𝑂2

2.Կալիումի քլորատի քայքայումից՝

2𝐾𝐶𝑙𝑂3=𝑡°,𝑀𝑛𝑂22𝐾𝐶𝑙+3𝑂2

3. Ջրածնի պերօքսիդի քայքայումից՝

2𝐻2𝑂2=2𝐻2𝑂+𝑂2

4. Կալիումի նիտրատի քայքայումից՝

2𝐾𝑁𝑂3=𝑡°2𝐾𝑁𝑂2+𝑂2

Անջատվող թթվածինը հայտնաբերում են առկայծող մարխով՝ այն թթվածնով փորձանոթի մեջ մտցնելիս բռնկվում է:

Քիմիա

1. Պատասխանե՛ք հետևյալ հարցերին.

ա) ո՞րն է թթվածին տարրի քիմիական նշանը,

O

բ) որքա՞ն են թթվածնի հարաբերական ատոմային և մոլային զանգվածները,

Ar(O)=16

M(O2)=32գ/մոլ

գ) ո՞րն է թթվածին տարրի կարգաթիվը,

8

դ) քանի՞ էլեկտրոն է առկա թթվածնի ատոմի արտաքին էներգիական մակարդակում,

6

6. Հիմնականում ի՞նչ գործընթացներով է պայմանավորված թթվածնի ծախսը բնության մեջ, և ո՞ր երևույթով է այն վերականգնվում։ 

Օդի թթվածինը հիմնականում ծախսվում է նյութերի այրման, օքսիդացման, օրգանական նյութերի նեխման և կենդանի օրգանիզմների շնչառության վրա: Ծախսված թթվածինը վերականգնվում է լուսասինթեզի միջոցով:

6. Գազային խառնուրդը պարունակում է 2,5 մոլ թթվածին և 3 մոլ օզոն: Որքա՞ն է այդ խառնուրդի զանգվածը (գ): 

Օգտվելով տվյալներից՝ յուրաքանչյուր աշակերտ պետք է որոշի.

ա) թթվածին տարրի զանգվածն իր օրգանիզմում

Քիմիա

1. Ո՞ր նյութերին է վերաբերում Ավոգադրոյի օրենքը և ինչո՞ւ: 

Նյութի գազային վիճակը շատ բաներով տարբերվում է հեղուկ և պինդ վիճակներից: Պինդ և հեղուկ նյութերում մոլեկուլները կամ այլ մասնիկները իրար կպած են, իսկ գազերում մոլեկուլները չեն հպվում իրար, որովհետև մասնիկների միջև հեռավորությունները ավելի մեծ են: Քանի որ գազերում մոլեկուլների և մասնիկների միջև հեռավորությունները մի քանի անգամ ավելի մեծ են, քան այդ մոլեկուլների և մասնիկների չափսերը` գազի ծավալը որոշվում է միջմասնիկային հեռավորություններով: Իդեալական գազերում միջմոլեկուլային հեռավորությունները ճնշ

1. Ի՞նչ գազային նյութեր գիտեք, թվարկեք 5 նյութ, որոնք սովորական պայմաններում գտնվում են գազային վիճակում:
2. Ինչո՞ւ ճնշման չափավոր փոփոխությունը հեղուկ և պինդ նյութերի ծավալների վրա գրեթե չի ազդում, մինչդեռ գազային նյութի ծավալը փոփոխվում է՝ ճնշման փոփոխությանը համապատասխան:
3. Ինչպե՞ս կփոխվի շարժվող մխոցի տակ գտնվող գազի ծավալը ջերմաստիճանն իջեցնելիս:

Խմբային աշխատանք

Հաշվե՛ք ձեր դասասենյակի օդի ծավալն ու զանգվածը՝ ընդունելով M(օդ)= 29գ / մոլ

p(օդ) =1, 29գ / լ : Հաշվե՛ք նաև, թե քանի լիտր թթվածին և թթվածնի քանի մոլեկուլ է բաժին ընկնում յուրաքանչյուր աշակերտին:

Քիմիա

Առաջադրանք 1.

ա) Չափիչ գլանի օգնությամբ վերցրեք 25 մլ ջուր և հաշվե՛ք ջուր նյութի քանակը (մոլ) այդ չափաբաժնում: Ջրի խտությունն ընդունեք 1q/L:

բ) Հաշվե՛ք մեկ մոլ քանակով ջուր նյութի ծավալը։ Չափիչ գլանի օգնությամբ չափե՛ք ջրի այդ ծավալը։

գ) Լաբորատոր կշեռքով կշռեք մեկ մոլ գլիցերին և չափիչ գլանի օգնությամբ չափե՛ք նրա ծավալը։ Համեմատե՛ք մեկական մոլ քանակով գլիցերինի և ջրի ծավալները և զանգվածները։

Հաշվե՛ք մոլեկուլների թիվը մեկ մոլ քանակով ջրում և գլիցերինում:

Հաշվե՛ք գլիցերինի խտությունը՝p (գ/մլ):

Առաջադրանք 2.

Հաշվե՛ք 0,1 մոլ, 0,5 մոլ, 1 մոլ և 2 մոլ քանակներով սոդայի զանգվածները, այդ չափաբաժինները կշռե՛ք լաբորատոր կշեռքով։ Յուրաքանչյուր չափաբաժինը լուծեք 200 մլ ջրում, չափիչ գլանով չափեք լուծույթների ծավալները և համեմատե՛ք դրանք:

Կազմե՛ք հաշվետվություն: Ձեր եզրակացությունները գրանցե՛ք լաբորատոր բաժնում։

Քիմիա

1) Ո՞րն է նյութի քանակի միավորը

Ա) լիտր

Բ)կգ

Գ)մոլ

2)Տարրը գտնվում է երրորդ պարբերության 5-րդ խմբի գլխավոր ենթախմբում։Ո՞րն է այդ տարրը

Ա)ազոտ

Բ) ֆոսֆոր

Գ) այլումին

Դ) Արսեն 

3)Ո՞րն է ածխաթթու գազի բանաձևը

4)Որու՞մ է պղնձի զանգվածային բաժինը ամենամեծը 

Ա)Cu0

Բ)CuCl2

Գ)Cu20

Դ)CuSO4

5)Սահմանել քիմիական երևույթ հասկացությունը։ Առաջարկել առնվազն երկու օրինակ։

6) Ի՞նչ սկզբունքով են կազմվում քիմիական տարրերի նշանները։ Բերել օրինակներ։

7)Գրել։ Կերակրի աղի և շաքարի քիմիական բանաձևը։

8)Ո՞ր հարկում և ո՞ր բնակարանում է ապրում ածխածին տարրը։

9)Որքա՞ն է պրոտոնի լիցքը 

Ա) 0

Բ)+1

Գ)-1

Դ) Z

2)Ո՞ր օրենքի սահմանումն է «քիմիական ռեակցիայում ընդհանուր զանգվածը հավասար է ռեակցիայի հետևանք ընդհանուր զանգվածին».

1. Ավոգադրոյի օրենք
2. բաղադրության հաստատունության օրենք
3. զանգվածի պահպանման օրենք

3)Ինչպե՞ս է կոչվում այն թիվը, որը դրվում է ռեակցիայի հավասարման մեր քիմիական բանաձևերից առաջ,

1. ինդեքս

2.զանգված

3. գործակից
4. հարաբերական մոլեկուլային զանգված

4)Հետևյալ ռեակցիաներից ո՞րն է միացման ռեակցիաի հավասարում,

1. Pb+S PbS
2. 2HgO= 2Hg + O2

3, CaCOg = CaO + CO,

5)Հետևյալ քիմիական հավասարման մեջ ո՞ր նյութն է ծածկագրված հարցական նշանի տակ,

2Mg + ? = 2MgO

1. Տեղադրեք գործակիցները, նշե՛ք յուրաքանչյուր ռեակցիայի տեսակն ըստ մոլեկուլների թվի փոփոխության և ջերմէֆեկտի.

ш) H2 + O2 → H2O + 484 42

p) CaCO3 → CaO + CO2 — 177 42

q) Fe + O2→ Fe3O4 +1117 42

n) HgO Hg + O2 — 182 42

2. Առաջարկեք այնպիսի քիմիական ռեակցիայի օրինակ, որն ընթանում է տաքացման պայմաններում:
3. Առաջարկեք քիմիական ռեակցիաների 3 օրինակ, որոնք ընթանում են սենյակային ջերմաստիճանում։
4. Ի՞նչ միավորներով է արտահայտվում քիմիական ռեակցիայի ջերմէֆեկտը:
5. Ո՞ր պնդումն է ճիշտ քիմիական ռեակցիային ուղեկցող ջերմային էներգիայի վերաբերյալ.

ա) միայն անջատվում է

բ) միայն կլանվում է

գ) հաստատուն մեծություն է

դ) կարող է և՛ անջատվել, և՛ կլանվել

1. Անվանե՛ք որեւէ մարմին, որը կարելի է պատրաստել տարբեր նյութերից:
2. Ապակուց պատրաստված բաժակը նյո՞ւթ է, թե՞ մարմին:
3. Հետեւյալ շարքից առանձնացրե՛ք մարմինների եւ նյութերի անունները՝
   ջերմաչափ, ջուր, պարաֆին, մոմ, պղինձ, մատանի, պոլիէթիլեն,
   ապարանջան, արծաթ, սեղան, փայտ, դանակ, երկաթ, ալյումին:
4. Լրացրե՛ք բաց թողած նյութերի անունները.
   ա)…….. լար բ) ………. պատառաքաղ գ) ………… գնդակ դ) …….. բաժակ ե) ………. քանոն զ) ……….. սեղան
5. Բերված երեւույթներից ընտրե՛ք քիմիական ռեակցիաները: Ի՞նչ հատկանիշներից ելնելով կարող եք ասել, որ ընտրվածները քիմիական ռեակցիաներ են.
   ա) կաղամբի թթվելը, բ) սառույցի հալվելը, գ) արեւի լուսարձակելը, դ) եր­ կաթե ձողի ժանգոտվելը, ե) ջրի եռալը, զ) շաքարի լուծվելը ջրում:

1. Բերե՛ք հեղուկ և պինդ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:
2. Բերե՛ք գազային, հեղուկ և պինդ ոչ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:

3. Պարբերական աղյուսակից դո՛ւրս գրեք բոլոր այն տարրերի քիմիական նշանները, որոնց լարիներեն անվանումների սկզբնարառը H է: Գրե՛ք նաև` այդ տարրերի հայերեն անվանումներն ու հարաբերական ատոմային զանգվածները։

4. Պարբերական աղյուսակի կարճ (առաջին երեք) պարբերություններից դո՛ւրս գրեք բոլոր այն տարրերի քիմիական նշանները, որոնց հայերեն անվանումների սկզբնարառն Ա է: Գրե՛ք նաև` այդ տարրերի հարաբերական ատոմային զանգվածները։

5.Հետևյալ քիմիական տարրերից երկու սյունակով դո՛ւր գրեք մետաղներն ու ոչ մետաղները.

ծծումբ, երկաթ, ալյումին, ջրածին, նատրիում, սնդիկ,ֆոսֆոր, բրոմ։